Tıbbi adıyla miyokard enfarktüsü, kalbin kas dokusunun bir kısmının kan akışının engellenmesi sonucu hasar görmesi durumudur. Bu durum, kalp kasını besleyen koroner arterlerin bir veya daha fazlasının tıkanması sonucu meydana gelir. Ciddi bir durum olduğundan, hızlı ve etkili kalp krizi tedavisi hayat kurtarıcıdır.
Kalp Krizi Belirtileri Nelerdir?
Kalp kasına kan akışının engellenmesi sonucu meydana gelir ve ciddi bir sağlık durumudur. Herkesin belirtilerini bilmesi önemlidir. Çünkü erken teşhis ve tedavi hayat kurtarıcı olabilir.
En yaygın belirtisi, göğüste sıkışma, ağrı ve baskı hissidir. Ağrı genellikle göğsün ortasında hissedilip birkaç dakikadan fazla sürer. Ağrı bazen omuzlara, kollara, sırta, boyna, çeneye veya üst karına yayılabilir. Nefes darlığı da görülebilir. Bu, ağrıyla birlikte veya ağrı olmaksınız da meydana gelebilir.
Ani ve yoğun soğuk terleme sıkça rastlanan bir belirtidir. Bazı kişiler mide bulantısı hisseder veya kusabilir. Kan basıncının düşmesi nedeniyle baş dönmesi veya hafif bayılma hissi olabilir. Anormal yorgunluk veya halsizlik, özellikle kadınlarda görülür. Bazı kişilerde belirsiz bir endişe veya korku hissi olabilir.
Kalp krizi belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişilerde hafif olabilirken, bazılarında çok şiddetli olabilir. Kadınlar, genellikle göğüs ağrısından ziyade nefes darlığı, mide bulantısı ve sırt veya çene ağrısı gibi belirtileri deneyimler. Belirtiler genellikle aniden başlar ve zamanlar artar. Ancak, bazı krizler minimal veya hiçbir belirti olmadan gerçekleşir.
Kalp Krizi Nedenleri Nelerdir?
Tıbbi adıyla miyokard enfarktüsü, kalp kasına oksijen ve besin sağlayan koroner arterlerin tıkanması sonucu oluşur. Kalp krizi nedenleri anlamak, risk faktörlerini yönetmek ve bu ciddi durumu önlemek için önemlidir.
Arter duvarlarında yağ ve kolesterol maddelerinden oluşan plakların birikmesi, aterosklerozdur. Bu plaklar zamanla sertleşir ve arterleri daraltır. Bir plak yırtıldığında, kan pıhtılaşma mekanizması devreye girer ve kan pıhtısı oluşur. Bu pıhtı, arteri tıkayabilir ve kalp kasına giden kan akışını keser.
Kalp damarlarının ani ve geçici kasılması, kan akışını engelleyerek yol açabilir. Bu durum, aterosklerozla ilişkilidir ancak sağlıklı damarlarda da meydana gelebilir. Sigara ve tütün kullanımı, arterlerin daralmasına ve plak oluşumuna neden olur. Hipertansiyon, arterlere zarar verir ve ateroskleroz riskini artırır.
Yüksek LDL kolesterol düzeyleri, arterlerde plak birikimini teşvik eder. Düşük fiziksel aktivite, kalp hastalığı risk faktörlerini artırır. Fazla kilo, diyabet, yüksek tansiyon ve yüksek kolesterol risk faktörlerini artırır.
Kan şekeri düzeylerini kontrol altında tutulmalıdır. Aksi takdirde arterlere zarar verir ve riski artırır. Yüksek kan basıncı, şeker düzeyi, vücut yağı ve kolesterol seviyelerin bir araya gelmesi metabolik sendromdur.
Ailede erken yaşta kalp hastalığı öyküsü olan bireyler de yüksek risk altında olabilirler. Şiddetli stres ve öfke, riski artırır. Depresyon veya diğer ruhsal durumlar, kalp sağlığı üzerinde olumsuz etkilere sahiptir.
Kalp Krizi Tedavisi Ne Kadar Sürer?
Kalp krizi tedavisi, hastanın genel sağlık durumu, şiddeti ve tedaviye verilen yanıt gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Tedavi süreci, acil müdahaleden başlayarak uzun vadeli rehabilitasyon ve takibe kadar bir dizi aşamayı içerir.
Belirtiler başladığında, ilk birkaç saat “altın saatler” olarak kabul edilir. Bu süre zarfında yapılan tedavi, kalp hasarını minimize etmek için kritiktir. Acil müdahale birkaç saat içinde gerçekleşir. Trombolitik ilaçlar ve perkütan koroner girişim gibi tedaviler, mümkün olan en kısa sürede uygulanması gerekir.
Kalp krizi geçiren hastalar genellikle birkaç gün boyunca gözetim altında tutulur. Bu süre zarfında hastanın kalp ritmi, kan basıncı ve diğer hayati işaretleri sürekli olarak izlenir. Hastanede kalış süresi birkaç günden bir haftaya kadar değişir. Hastanın durumuna ve iyileşme hızına bağlı olarak bu süre değişir.
Hastane çıkışından sonra, birçok hastaya kardiyak rehabilitasyon programı önerilir. Bu programlar, egzersiz, diyet, stres yönetimi ve ilaç tedavisi konularında eğitim içerir. Hastaların evde iyileşme süreci kişiye özel olarak değişir. Çoğu zaman birkaç ay sürmektedir.
Düzenli tıbbi takip ve ilaç tedavisi hayati önem taşır. Hastaların kalp sağlığını korumak ve başka bir krizi önlemek için tıbbi tavsiyelere uyması gerekir. Sigarayı bırakma, sağlıklı beslenme, düzenli egzersiz eve kilo yönetimi gibi değişiklikler, iyileşmeyi destekler.
Kalp krizi tedavisi süresi, birçok faktöre bağlı olarak değişir. Hastanın yaşadığı krizin şiddeti, var olan diğer sağlık sorunları, yaş, cinsiyet ve tedaviye verdiği yanıt süreyi etkileyebilir. Tedavi sürecinin her aşamasında, doktorlar ve sağlık ekibi, hastanın durumunu yakından izler. En uygun tedavi planını uygular.