Dolaşım sistemi içinde serbestçe hareket eden ve kan damarlarını tıkayabilen anormal bir madde, gaz veya sıvı parçacığıdır. Tıkanıklık, embolus olarak adlandırılan bu madde, gaz veya sıvı parçacığının, dolaşım sistemine girdiği yerden daha dar bir damara sıkıştığında meydana gelir. Emboli tedavisi olmazsa genellikle ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
Emboli Türleri Nelerdir?
Emboli, dolaşım sisteminde serbestçe hareket eden ve damarların tıkanmasına neden olan yabancı bir cisim veya madde olarak tanımlanır. Damar içerisinde oluşabilir ya da dış bir kaynaktan damara girebilir. Hastalığın tipine, kaynağına ve neden olduğu hasara bağlı olarak farklı klinik tablolar ortaya çıkar ve emboli tedavisi şekli de buna göre değişiklik gösterir.
Tromboemboli, Trombus adı verilen kan pıhtısının bir damar içinde serbestleşip dolaşıma katılmasıyla meydana gelir. Bu pıhtı, kan dolaşımıyla birlikte hareket eder ve bir damarı tıkayabilir. Emboli hastalığının bir sürü türü vardır bunlardan bazıları;
Hava, vücuda giren hava kabarcıklarının damarları tıkaması sonucu oluşur. Bu durum genellikle travma, cerrahi müdahaleler ya da yanlışlıkla damar içine hava enjekte edilmesi gibi durumlarda görülür.
Yağ, travma veya uzun kemik kırıkları sonucunda yağ damlacıklarının dolaşıma karışması sonucu oluşur. Bu yağ damlacıkları damarları tıkayabilir.
Amniyotik sıvı embolisi, nadir bir durumdur. Doğum sırasında veya hemen sonrasında sıvının annenin kan dolaşımına girmesiyle oluşur. Bu durum, maternal mortalitenin önemli nedenlerinden biridir.
Septik, enfekte materyalin damar içerisine girmesi sonucu oluşan emboli tipidir. Bu tür, genellikle enfekte bir kalp kapakçığından kaynaklanır ve damar içerisinde hareket eden mikroorganizmaların diğer organlara yayılmasına neden olabilir.
Paradoksal bir pıhtının vücudun venöz tarafından arteriyel tarafa geçişi sonucu meydana gelir. Bu, kalp içerisinde bir açıklık sayesinde gerçekleşir.
Emboli, dolaşım sisteminde serbestçe hareket eden ve damar tıkanıklığına neden olan yabancı bir cisim veya maddedir. Emboli türleri, oluşum nedenlerine ve kaynaklarına göre farklılık gösterir. Her tür, farklı klinik belirtiler ve komplikasyonlara yol açabilir. Özellikle risk altındaki bireylerin erken tanı ve emboli tedavisi için bize ulaşabilirsiniz iletişim bilgileri sayfamızda mevcuttur.
Emboli Hastalığı Semptomları
Akciğer embolisi, bacak damarlarından kopan bir kan pıhtısının akciğerlere ulaşarak bir damarı tıkaması sonucu meydana gelir. Bu durumun belirtileri; aniden başlayan nefes darlığı, göğüs ağrısı özellikle derin nefes alındığında, hızlı veya düzensiz kalp atışı, öksürük bazen kanlı balgam, terleme veya ciltte mavimsi renk değişikliği, baş dönmesi veya bayılma olabilmektedir.
Beyinde bir arterin tıkanması sonucunda inme veya geçici iskemik atak meydana gelir. Belirtileri; ani başlayan baş ağrısı, görme bozuklukları, konuşma zorluğu, tek taraflı yüz, kol veya bacakta güçsüzlük veya uyuşma, koordinasyon veya denge kaybıdır.
Kol veya bacak damarlarının tıkanması sonucunda meydana gelir. Belirtiler şunlardır; ağrı, renk değişikliği mavimsi veya solgun, soğukluk, uyuşma veya karıncalanma, kas güçsüzlüğü olmaktadır.
Bağırsaklara kan taşıyan damarların tıkanması sonucu ortaya çıkar. Belirtileri şunlardır; ani başlayan şiddetli karın ağrısı, bulantı ve kusma, ishal veya kabızlık, karında şişlik durumudur.
Böbrek, böbreklere kan taşıyan damarların tıkanması sonucunda meydana gelir. Belirtiler arasında; ani başlayan sırt veya yan ağrısı, kanlı idrar, yüksek tansiyon vardır. Bu belirtiler varsa eğer emboli tedavisi olunması şarttır
Emboli Tedavisi Nasıl Uygulanır?
Emboli, damarların yabancı bir cisim veya maddeyle tıkanması sonucu meydana gelen ciddi bir durumdur. Tedavisi, hastalığın türüne, konumuna, büyüklüğüne ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişiklik gösterir.
Tedavi için pıhtı çözücü veya kan inceltici doktorunuzun yazmış olduğu reçeteli ilaçlar kullanılabilir. Ciddi durumlarda veya ilaç tedavisine yanıt alınamadığında cerrahi müdahale gerekebilir. Embolektomi, tıkanmış damardan pıhtı veya emboliyi cerrahi olarak çıkarmak için gerçekleştirilen bir prosedürdür.
Uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra hareket etmek, sık sık bacak kaslarını çalıştırmak, sıkıştırma çorapları kullanmak ve düzenli egzersiz yapmak, riski azaltmaya yardımcı olabilir.
Emboli tedavisi, erken tanı ve etkili tedavi, komplikasyonları önlemek ve hastanın yaşam kalitesini korumak için kritiktir. Emboli şüphesi olan bireyler bizimle iletişime geçebilir.