Kalbin ana atardamarı olan aort ile sol ventrikül arasındaki aort kapağının düzgün çalışmaması durumudur. Aort kapak hastalığı, aort kapağının daralması veya tam olarak kapanmaması şeklinde iki ana forma ayrılır. Her iki durum da kalbin kanı vücuda etkili bir şekilde pompalamasını engelleyip ciddi sağlık sorunlarına yol açar.
Aort Kapak Hastalığı Belirtileri Nelerdir?
Aort kapak hastalığı, kalbin aort kapağında meydana gelen fonksiyon bozukluğudur ve iki ana formda görülür. Her iki durum da benzer belirtilere yol açabilir. Ancak belirtiler genellikle hastalığın ciddiyetine ve ilerleme hızına bağlı olarak değişir.
- Solunum sıkıntısı, özellikle fiziksel aktivite sırasında veya yatarken (ortopne) en sık görülen belirtilerdendir. Kalbin yeterince verimli çalışamaması nedeniyle, vücut ihtiyacı olan oksijeni alamaz. Bu da nefes darlığına neden olur.
- Aort kapağındaki bozukluklar nedeniyle kalbin daha fazla çalışması gerekebilir. Bu durum, özellikle egzersiz sırasında, göğüste ağrıya veya baskı hissine yol açar.
- Hastalar, günlük aktiviteler sırasında normalden daha çabuk yorulduklarını fark edebilirler. Bu yorgunluk, kalbin vücuda yeterli kanı pompalayamamasından kaynaklanır.
- Kalbin yetersiz kan pompalaması, baş dönmesine veya bayılma hissine neden olur. Kalbin yetersiz kan pompalaması nedeniyle vücutta sıvı birikimi olabilir. Bu durum genellikle ayaklarda veya bileklerde şişmeye yol açar.
- Hastalar, kalbin hızlı veya düzensiz attığını hissedebilir. Bu, aort yetmezliği durumunda, kalbin kanı normalden daha hızlı pompalamaya çalışmasından kaynaklanır.
Aort kapak hastalığı belirtileri zamanla kademeli olarak artar, başlangıçta hafiftir. Belirtilerin çoğu, kalbin kan pompalamaması ve artan oksijen ihtiyacı nedeniyle ortaya çıkar.
Aort Kapak Hastalığı Neden Olur?
Aort kapak hastalığı, kalbin aort kapağında meydana gelen işlev bozukluğuna verilen genel bir isimdir. Aort kapağının düzgün çalışmamasına neden olan faktörler çeşitlidir. Bu durum, kalbin vücuda kan pompalamasını etkileyerek ciddi sağlık sorunlarına yol açar.
Yaşlı yetişkinlerde, aort kapağının doğal olarak sertleşmesi ve kireçlenmesi en yaygın nedenlerden biridir. Bu durum, kapak yaprakçıklarının kalınlaşmasına ve hareket kabiliyetinin azalmasına neden olur. Bu da aort stenozuna yol açar.
Bazı insanlar, aort kapağının normalden farklı şekilde geliştiği doğuştan gelen kalp kusurları ile doğarlar. Örneğin, normalde üç yaprakçıklı olan aort kapağı bazı durumlarda iki yaprakçıkla gelişebilir. Bu da kapak hastalığı riskini artırır.
Romatizmal ateş, aort kapağı dahil olmak üzere kalp kapaklarında hasara neden olabilir. Romatizmal kalp hastalığı, gelişmekte olan ülkelerde aort kapağı hastalığının önemli bir nedenidir. Endokardit, kapak yaprakçıklarında iltihaplanmaya ve hasara yol açabilir. Bu durum, aort yetmezliğine neden olur.
Yüksek kan basıncı ve aort duvarında genişleme gibi durumlar, aort kapağının işlevini etkileyip aort yetmezliğine yol açar. Marfan sendromu, aort kapağı ve çevresindeki yapıların işlevini etkileyip kapak hastalığına yol açar.
Aort kapak hastalığı karmaşık bir durumdur ve çeşitli faktörlere bağlı olarak gelişebilir. Bu nedenle, bireylerin düzenli sağlık kontrolleri yaptırması ve belirti durumunda doktora başvurmalıdır.
Aort Kapak Hastalığı Tedavisi
Tedavi, hastalığın ciddiyeti, hastanın genel sağlık durumu ve yaşam tarzı faktörleri gibi çeşitli etkenlere bağlıdır. Bu hastalık, aort kapağının daralması (aort stenozu) veya düzgün kapanmaması (aort yetmezliği) şeklinde iki ana formda görülebilir. Seçeneklerde ilaç tedavisi, cerrahi müdahale ve minimal invaziv prosedürler bulunur.
Hafif vakalarda, doktor düzenli izlemeyi ve kontrol yapmayı tercih edebilir. İlaç tedavisi, hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak, semptomları kontrol altına almak için kullanılır. Ancak, ilaçlar aort kapağındaki yapısal hasarı tersine çeviremezler. Sadece semptomların yönetilmesine yardımcı olurlar.
Hastalık ilerledikçe veya hastanın yaşam kalitesini etkilemeye başladığında cerrahi müdahale gerekir. İki ana cerrahi seçenek aort kapağının tamiri veya değiştirilmesidir.
Aort Kapağı Tamiri mümkün olduğunda, doktorlar kapak yapısını korumayı ve fonksiyonunu iyileştirmeyi hedefler. Ancak, bu seçenek her vakada uygulanabilir değildir. Genellikle aort yetmezliği olan hastalarda tercih edilir.
Aort Kapağı Değiştirme, daha yaygın bir tedavi yöntemidir. Hasarlı aort kapağının biyolojik (doku) veya mekanik bir kapakla değiştirilmesini içerir. Biyolojik kapaklar hayvan dokusundan yapılır. Mekanik kapaklar uzun ömürlü malzemelerden üretilir. Her iki kapak türünün de avantajları ve dezavantajları vardır.
Transkateter aort kapağı değiştirme, cerrahiye uygun olmayan yaşlı veya yüksek riskli hastalar için bir seçenektir. Minimal invaziv prosedürüyle yapılmaktadır. Kateter aracılığıyla biyolojik aort kapağı, vücudun bir damarından kalbe ilerletilir.
Aort kapak hastalığı tedavisinde, multidisipliner bir yaklaşım esastır. Sağlık profesyonelleri, hastanın durumuna en uygun tedavi planını belirlemek için birlikte çalışır. Tedavi seçenekleri hakkında karar verirken, hastanın yaşam kalitesi, tercih ve sağlık hedefleri dikkate alınır.